Eugeniusz Mikołaj Romer
M. Odmęt, J. Saryusz, Edmund Piotrowski
(3 lutego 1871 Lwów – 28 stycznia 1954 Kraków)
geograf, podróżnik, twórca nowoczesnej kartografii polskiej
rodzina
syn Edmunda Romera z Chyszowa herbu Jelita, urzędnika namiestnictwa w Wiedniu, potem starosty krościeńskiego a następnie brzeskiego, i Węgierki Ireny Kőrdvelessy de Asguth, szlachcianki z pogranicza rumuńsko-serbskiego
brat Jana Nepomucena (1869 – 1934), generał podporucznik armii austriackiej, generał dywizji WP, żona Stefania Lityńska (1884 – 1975)
około 1890 poślubił Jadwigę Rossknecht, córkę Michała Rossknechta, dyrektora browaru w Okocimiu,
dzieci: Witold (1900 – 1967), inżynier chemik, profesor fototechniki Politechniki Wrocławskiej, żona Irena Piotrowska; Edmund, profesor Politechniki Śląskiej w Gliwicach
biogram
Uczył się w szkole powszechnej w Rzeszowie i w Krośnie, następnie uczęszczał do gimnazjum w Jaśle i Nowym Sączu, gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości. Studiował na UJ początkowo historię powszechną, prawo, etykę i historię literatury, następnie uczęszczał na wykłady geograficzne Franciszka Szwarcenberg-Czernego. Studiował geografię u Alfreda Kirchoffa na uniwersytecie w Halle, później u Antoniego Rehmana na Uniwersytecie Lwowskim. Został nauczycielem gimnazjalnym, ale wkrótce za wystąpienia antyhabsburskie został zwolniony. Uczył geografii i historii na różnych kursach, publikował artykuły w „Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego”, „Wszechświecie”, „Kosmosie” i innych. Przebywał jako stypendysta Wydziału Krajowego w Wiedniu studiując morfologię, hydrografię i metodykę nauczania geografii u Albrechta Pencka, następnie w Berlinie u Richarda Assmana, Artura Bersona, Wilhelma Bezolda i Ferdynanda Richthoffena (geomorfologię). Został profesorem Uniwersytetu Lwowskiego, i kierownikiem Katedry Geografii tamże.
Osiadł w Krakowie, profesor UJ i kierownik Katedry i Instytutu Geografii.
Członek AU (od 1919 PAU), PAN, wielu towarzystw naukowych krajowych i zagranicznych, wiceprezydent Międzynarodowej Unii Geograficznej.
Prowadził badania terenowe między innymi w Alpach, w górach Sichote-Aliń, w Wielkiej Brytanii i Skandynawii, na Półwyspie Bałkańskim i w Pirenejach. Ekspert w czasie rokowań pokojowych w Paryżu i Rydze, został założycielem i prezesem instytutu wydawniczego Atlas we Lwowie. Redaktor „Polskiego Przeglądu Kartograficznego”, „Czasopisma Geograficznego", „Przeglądu Geograficznego".
Zawodowo zajmował się głównie klimatologią, kartografią, geomorfologią i metodyką nauczania geografii. Autor doniosłych prac dotyczących
klimatu Polski oraz przewodnich cech terytorium Polski.
Odznaczony między innymi Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim (sektor SC14, rząd 1, miejsce 36). Jego imieniem nazwano ulicę w VII dzielnicy Zwierzyniec, boczna ulica Królowej Jadwigi.
wybrane prace:
1891 – Zarys ogólny klimatu miasta Krakowa
1904 - podręcznik Geografia dla klasy I szkół średnich
1908 - Atlas geograficzny (następne wydania pt. Mały atlas geograficzny)
1916 - Geograficzno-statystyczny atlas Polski
1921 - Polski atlas kongresowy
1927 - Powszechny atlas geograficzny
1939 – Ziemia i państwo
1949 - Regiony klimatyczne Polski
1960 – 1964 - pośmiertnie ukazały się Wybór pism (t. 1-4)
1988 - Pamiętniki. Problemy sumienia i wiary
kalendarium
1889 - 1891 - studiował na UJ
1891 - 1892 – studiował na uniwersytecie w Halle
1892 - 1893 – studiował na Uniwersytecie Lwowskim
1893 – po absolutorium podjął pracę nauczycielską jako suplent w Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie
1893 – 1899 – był suplentem geografii i historii w Wyższej Szkole Realnej we Lwowie
1894 – doktoryzował się we Lwowie
1895 - 1896 – jako stypendysta studiował w Wiedniu, potem w Berlinie
1899 – habilitował się we Lwowie
1899 – 1911 – był etatowym nauczycielem w Akademii Handlowej we Lwowie
1908 - profesor Uniwersytetu Lwowskiego
1909 – prowadził badania terenowe w Alpach
1910 – 1912 – badania w górach Sichote-Aliń
1911 – 1931 - kierownik Katedry Geografii Uniwersytetu Lwowskiego
1916 - członek AU (od 1919 PAU)
1919 - ekspert w czasie rokowań pokojowych w Paryżu
1920 - ekspert w czasie rokowań pokojowych w Rydze
1921 – założyciel instytutu wydawniczego Atlas we Lwowie
1921 – 1940 - prezes instytutu wydawniczego Atlas we Lwowie (od 1924 Książnica-Atlas)
1922 – odznaczony Złotym Medalem Towarzystwa Geograficznego w Paryżu
1923 - 1934 - redaktor „Polskiego Przeglądu Kartograficznego”
1923 – odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta
1925 – odznaczony Złotym Medalem Towarzystwa Geograficznego w Chicago
1927 – badania w Wielkiej Brytanii i Skandynawii
1927 - 1939 – redaktor „Czasopisma Geograficznego"
1928 - 1938 oraz 1945 - 1954 - wiceprezydent Międzynarodowej Unii Geograficznej
1930 – badania na Półwyspie Bałkańskim
1932 – badania w Pirenejach
1945 - osiadł w Krakowie
1945 - profesor UJ
1945 - 1947 - kierownik Katedry i Instytutu Geografii UJ
1945 – 1949 – redaktor „Przeglądu Geograficznego"
1947 IV 25 - otrzymał tytuł doktora honoris causa UJ
1952 – członek PAN
1972 – jego imię otrzymała ulica na Zwierzyńcu
źródła:
Teresa Stanisławska-Adamczewska, Jan Adamczewski, Kraków, ulica imienia …, Kraków 2000
Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Kraków 2000
Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 23.04.2019